İnsancıl Aylık Kültür Sanat Dergisi Sayı: 382 Mayıs 2022

1 Özcan İlter – Taksim'de Dile Gelse Ağaçlar (Şiir)

2 Betül Çotuksöken - Felsefenin Gör Dediği Eğitimde SES -13 Eğitim Kavramı Üstüne

Daha baştan, “felsefi-etik eğitimin neliği”ni, dayalı olduğu temelleri özellikle insan felsefesi ve onun da yeni bir türü olarak insan-varlıkbilgisi ya da antropontoloji bağlamında ele almaya ça­lıştığımızı belirtmeliyiz. Çünkü öteden beri görü­şümüz şu: Her felsefi yönelimin ardında bir insan anlayışı ya da kavrayışı vardır. İnsanla doğrudan bağlantılı olan eğitim özellikle söz konusu oldu­ğunda da benimsenen eğitim kavrayışının ardın­da nasıl bir insan kavrayışı olduğunu ortaya koy­maya çalışmak, bu bağlamdaki felsefi yönelimin kalkış noktasını belirgin kılmaktan başka bir şey değildir.

6 Sayıl Cengiz Gündoğdu – Marksist Sanat: Yazında Gerçekçilik-8

Söyledim. Bu Bilge Karasu'ya özgü değil. Ger­çeklik yitimi olmasaydı yazarlar da anti komünist olmazdı.

Serhat Halis bu sendromu siyasal bir partiye bağlıyor. Bu doğru değil. Bu sendromun teme­linde burjuva dünyası var. Burjuva ideolojisinden kendini kurtaramayan kim olursa olsun bu sendroma düşer.

12 Doğan Arslan – Yazabilmek (Şiir)

13 Mustafa Günay - Felsefeye Neyi Arar?

Felsefe bir arayıştır. Filozof sorular sorar, cevaplar arar. Peki neyi, neleri arar filozof/ felsefe? Doğruyu, doğru bilgiyi, iyiyi, güzeli vb. arar. Olandan yola çıkarak olması gerekeni arar (ütopyalar)... Aradığını bulur mu? Her bulma, her cevap yeni bir arayışın da başlangıcı olmaz mı?

16 Bedriye Korkankorkmaz – Uzatmayın Gidişimi Dünyadan (Şiir)

17 Mevlüt Kaplan – Tonguç Öğretisi ve Köy Enstitüleri

Halkevleri ile Köy Enstitüleri kardeş kuruluştu. İkisi de Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu gibi lâikti, ülkemizin bayındır, halkımızın uygar olması yolunda atılmış demokratik bir eğitim atılımı, dev­rimci, ilerici bir imece hareketiydi.

20 Hatice Eroğlu Akdoğan – “Kapatılmamış Bir Köy Enstitüsü” Abdullah Özkucur 101 Yaşında

Eğitimin içinde bulunduğu vahim tablo nede­niyle bugün Köy Enstitüleri üzerine daha çok konuşur olduk. Ki köreltici, ezberci, laiklik ve bilimsel olmaktan uzak bugünkü eğitime karşılık, üretim içinde öğrenmeye ve yaratıcılığa dayalı bir model olan Köy Enstitülerine gerici cepheden sataşmanın bir nedeni de bu olsa gerek.

22 Hasan Çapik – Dünyaya Sıkışmış Dev (Şiir)

23 Neşe Baştürk – Öyküde Estetik Kalkışma Öykü değerlendirmeleri: 3 Nezihe Meriç'in Susuz VI adlı öyküsünün incelemesi

Nezihe Meriç, deneysel bir yaklaşımla kur­guladığı Susuz VI adlı öyküsünde, 19501er Türkiye'sinin modern, eğitimli, sanatsal kaygıları olan Özün karakterinin çelişki ve çatışmalarına odaklanır. Öykü diline hâkim olan etkileyici sim­gesel anlatım, anlam oluşturmada sözcüklerin çağrışımlarından yararlanma, dilin yoğun ve şiir­sel kullanımı, az sözcükle yakalanan derinlikli anlatım okurdan aktif bir okuma eylemi bekler. Metin, duygulanımlar, çeşitli insani durumlar ve sembolik düzlemin de anlatıya katılmasıyla çok katmanlı biçimde örülmüştür.

28 Hasan Akarsu – “Çocukluğumu Bindirdim Tramvaya...”

Tiyatro sanatçısı, yazar Müjdat Gezen 1943 İstanbul, Fatih doğumludur. 1963'te ilk özel tiyat­ro çalışmasını yapar. 1975'te ilk kitabı yayımlanır. Bugüne değin birçok kitabı yayımlanan sanatçı, yeni yapıtı “Çocukluğumu Bindirdim Tramvaya O Gitti Ben Kaldım Yaya" ile okurlarına ulaşır ve anılarını yansıtır.

29 Yusuf Çotuksöken – Özsözler Günlüğü (28) - Ocak 2022

4 Ocak

“Yalnızlık çölünde serap görülmez.”

31 Tahir Şilkan – Samet Ağaoğlu'nun Babasının Arkadaşları-VIII

Samet Ağaoğlu'nun bu yazıda anlatmaya ça­lıştığım babasının arkadaşının ismi İstiklal Mah­kemeleri ile özdeşleşmiştir. İsmi korku ile anılan biridir. Yalnız ismi değil, bu isim ve sıfata çok uygun ciddi, çoğu zaman asık yüzü, kısık sesi, küçük müstehzi gözleri, çevresinde olanların ço­ğuna aynı korkuyu vermiştir. Sert adam şöhreti henüz Birinci Dünya Savaşı içinde Üsküdar İtfa­iye Kumandanlığı ile başlar. Bu görevi sürdürür­ken Enver Paşanın verdiği bir emre usulsüz bul­duğunu söyleyip yerine getirmemesi en çok ikinci, üçüncü sıradan İttihatçılar arasında kendisine bü­yük sempati toplamıştır.

35 Baha Çıtakoğlu – Arel'le Konuşmalar 2

6 Eylül 2021 Pazartesi

Yaz tatilinin büyük bir bölümünü Arel'in ame­liyatı ve hastalık süreciyle geçirdik. Geçtiğimiz hafta, okul için uyum haftasıydı. Bugün okula başlıyor Arel. İlkokul 1. sınıf öğrencisi artık. Yeni giysileri yıkandı ütülendi. Çantası hazır. Sabah evden çıkmadan fotoğrafını çektim.

38 Cumali Karataş – Mustafa Tecirli ile Yaşar Kemal söyleşisi - II

1944-45 yıllarında Kadirli Merkez İlkokulunda okurken, Kemal Abi (Kominist Kemal) milli bayramlarda kahramanlık şiirleri okurdu. Sesi de çok gür çıkardı. Bu okuduğu şiirler kendi yazdığı şiirler olabilirdi. Çünkü başka yerde görmedim. Tamamını hatırlamıyorum ama iki dizesi aklıma gelirdi.

44 Mustafa Güçlü - Berrin Taş'la Söyleşi

49 Berrin Taş – Hep Yolda

19 Nisan 2022

Kadınları neden öldürüyorlar. Birincil neden erkek egemenliğinin sarsıldığını gördükleri için diyebilirim.

Belki bu sarsıntıyı somutlayamıyorlar. Belki kendileri de bilmiyor neden böyle dav­randıklarını.

Yaşananlardan ders aldıkları da kuşkulu. Ders alınsaydı bir kez bir kadına eziyet eden, yaşadığı­na pişman eden erkekler bir daha şiddete başvurmazlardı.

53 İkbal Kaynar – Suyu Isındı (Öykü)

Tek odalı evinin camı önünde sınav kağıtlarını okuyordu Sevgi Öğretmen. Gözü sokağa ilişince, civar köylerden gelen sabahçı öğrencilerden iki­sini gördü. Saat 16.00 civarıydı, çoktan köylerine dönmüş olmalılardı. Herhalde binlerini bekliyorlar­dı köye dönmek için. Devam etti kağıtları okuma­ya. 1980'li yılların başıydı ve ikinci dönemin ilk sı­navıydı.

55 Sayıl Cengiz Gündoğdu – Yıldız Güncesi

25 Mart Cuma

Sistem beni yetiştirdiğim yazarları, gerçekçili­ğini bozarak kitapla, ödülle gerçekçiliğinden ko­pardı.

“Hakkını helal etsin” diyor adını vermeyen yazar. Ben bu işe girişirken hiç kimseden, hiçbir beklentim olmadı. Hiç kimsede hiçbir hakkım yok. Ama şunu da söylemeliyim. Gerçekçilikten sapanlara kırgınım.

İnsancıl'a geldikte... Olayı büyütmeden şunu söyleyebilirim. O dönemde hem döneklik hem yıl­gınlık vardı.

12 Eylül faşist hareketinden hemen sonra, sa­nata el kondu.

61 İnsancıl Kitap