Tokatlı Yetvart'ın Anıları

Küçük Asya'da, zengin bir aile ortamında dünyaya gelmiş genç bir Ermeni, 1915 katliamından şans eseri kurtulur. Ailesinin tamamı katledilmiştir. 1918 yılına kadar büyük zorluklar çekerek hayatta kalmayı başarır. Silahsızlanmanın ardından İstanbul'a gidecektir. İşgal kuvvetleri arasında Fransızlar da vardır. Oradan bir şekilde Paris'e gider. Burası çocukluğundan beri hayalini kurduğu düşlerinin ülkesidir. Elinde cesaretinden ve fizik gücünden başka hiçbir şeyi olmayan geç adam, çalışır çabalar, uzun uğraşlar sonunda elmas traşçısı olur. Artık, Türkiye'de olduğundan çok daha iyi yaşamaktadır. 1930 yılında yaşanan büyük ekonomik krize kadar herşey yolundadır ama krizle birlikte işsiz, ortada kalır.Savaşmayı asla elden bırakmaz.Yeniden elmasçılığa dönünceye kadar akla gelebilecek her tür işe girer, çıkar. Daha sonra mesleki zorkluklarla dolu bir yokuşu tırmanarak elmas en önde gelenlerinden biri olur. Artık mesleğinin piridir. İkinci Dünya Savaşının getirdiği yeni zorluklara karşın hiç geri çekilmeden çalışıp çabalamanın sonucu saygın ve mutlu bir yaşlılık geçirecektir. Karısı, karısının ona armağan ettiği çocukları etrafındadır. Okuyacağınız bu yaşam öyküsü, Fransa'ya yerleşen pek çok Ermeninin yaşam öyküsü ile örtüşüyor. Yasaklarla çevrelenmiş bir yerlerden gelen bu insanlar, zorlukları çalışkan kişilikleri ile alt edip sosyal yaşamda kendilerine saygın yerler edinmeyi bilmişlerdir. Bu nedenle kahramanımızın yaşam öyküsü bir örnek teşkil edebilir. Ayrıca onun aracılığıyla Eremeni meselesine nasıl açılımlar getirdiği de görülüyor. Polemik yapmaya girişmeden açık yüreklilikle yazıyor olayları. Ermeniler kendilerinden birini tanımaktan hoşnut olacaklar. Ermeni olmayanlar ise; bu milleti biraz daha yakından tanıma fırsatı bulacak, on asırdsan bu yana İslamın kuşatmaları ve baskısı altında olmalarına karşın nasıl Doğu yaşamına ayak uydurduklarını anlayacaklardır.