Osmanlı Zanaatkarları

Degerli tarihçi Suraiya Faroqhi bu kitaptaki kendi deyimiyle “siradisi” çalismasinda, Osmanli Imparatorlugu çerçevesinde sultanlari, pasalari, ulemayi ya da tacirleri degil, Osmanli tarihinin ihmal edilmis bir zümresini, zanaatkârlari anlatiyor. Demirciler, çiniciler, ipek ve hali dokumacilari, fesçiler, camcilar, hatta berberler, imparatorlugun hem toplumsal hem de ekonomik kalbinde yer aliyorlardi. Çalisma, zanaatlari ve zanaatkârlari 16. yüzyilin basindan 20. yüzyilin basina kadar izlerken tarih, siyaset ve kültüre odaklaniyor. Titiz bir çözümlemeyi Osmanli zanaatkârlarinin bazen hiç görmedigimiz güzelim eserlerinin anlatimiyla birlestiren kitapta üretim yöntemleri, lonca teskilati ve Osmanli ekonomisinin yapisi mercek altina yatiriliyor. Faroqhi bu çalismasinda loncalarin Osmanli dünyasinin ekonomisinde, kültüründe ve toplumunda ne kadar essiz bir rol oynadigini gözler önüne sererken Müslüman, Hiristiyan ve Yahudi gruplarinin yani sira kadilarin, yöneticilerin ve tacirlerin etkilerini inceliyor. Bir yandan Osmanli Imparatorlugu ile Bati dünyasinin ekonomik sistemlerini karsilastiriyor. Özellikle Istanbul ve Kahire'nin lonca teskilatlarindaki kethüdalar, yigitbasilar, nakibler, halifeler ve kalfalar kâh Kâgithane'deki eglenceleriyle (teferrüc), kâh kadi sicillerine yansiyan anlasmazliklariyla ete kemige bürünüyorlar. Osmanli zanaatkârlarinin elinden çikan Kastamonu'nun bakir kaplari, Ankara'nin soflari, Bursa'nin ipek kumaslari, Sam'in dârâyâsi, Iznik'in çinileri Bati'da el üstünde tutuluyor. Suraiya Faroqhi Bilgi Üniversitesi ögretim üyesi. Türkçeye çevrilmis baslica eserleri: Osmanli Tarihi Nasil Incelenir? (Tarih Vakfi Yurt Yayinlari) Osmanli Imparatorlugu ve Etrafindaki Dünya (Kitap Yayinevi) Hacilar ve Sultanlar 1517-1638 (Tarih Vakfi Yurt Yayinlari), Osmanli' da Kentler ve Kentliler (Tarih Vakfi Yurt Yayinlari) Osmanli Kültürü ve Gündelik Yasam (Tarih Vakfi Yurt Yayinlari).