Machiavelli ve Spinoza'da Çatışma, Güç ve Çokluk

Direnmek, yasama mahsustur. Ne kadar çok karsit kuvvet, yasami çiplak birakmaya çalisirsa çalissin, iktidarlar yasami ne kadar siddetle teslim almaya kalkarsa kalksin, yasam direnme gücünü asla yitirmez. Üstelik direnerek var olmakla da kalmaz bir beden. Karsisina çikan kuvvetlerin karsitligi ne kadar büyükse, o kadar büyük bir kuvvetle direnir. Var olmak ve eylemek için, daha da büyük bir gücü devreye sokar. Bu yüzden Machiavelli ve Spinoza için, gücün oldugu her yerde direnis vardir demek bile yetmez. Çünkü direniste kendini olumlayan, daima bir yasamdir. Direnis, yasamin öz savunmasidir. Yasama duyduklari bu inanç sayesinde, Machiavelli ve Spinoza modernizmin bizim için biçtigi politika kavramini da yerle bir eder. Politik bedenin kurulusunu artik sözlesme ve birlik degil, çatisma ve çokluklar üzerinden düsünmeyi önerirler. Politik düsüncede bizzat yasami model almak demektir bu. Her ikisi de yasami olumlamak için, çatisma, güç ve çoklugu olumlar.(Tanitim Bülteninden)