Kadı ve Günlüğü - Sadreddinzade Telhisi Mustafa Efendi Günlüğü_{Sadreddinzade Telhisi Mustafa Efendi Günlüğü (1717-1735) Üstüne Bir İnceleme}

Sadreddinzâde Telhisî Mustafa Efendi'nin 1711-1735 yillari arasinda düzenli olarak tuttugu günlügü, Dogu dünyasinda bu tarzin ya da hatiratin olmadigi yönündeki yaygin görüsü sarsan bir tarihi belge. Osmanli tarihinde, özellikle de Yeniçag baslarinda bilinen günlük sayisi az olsa da, Sadreddinzâde'nin eseri bu tarz üzerine önemli ipuçlari sunuyor. Bu çalisma, günlügü hem Osmanli gelenegi içinde hem de farkli ülkelerdeki çagdaslariyla birlikte inceleyerek mercek altina aliyor. Günlük tutanlarin ruh hallerinden, düstükleri kayitlarin konularina uzanan pek çok etkeni inceliyor. Günlügün Osmanli tarihi için nasil bir kaynak olarak kullanilabilecegi de çalismanin odak noktalarindan: Bir Osmanli kadisinin hem özel hem meslek hayati, çevresindeki pek çok kesimden insanin yasamöykülerine dair mühim ipuçlari, ilmiye teskilatinin fiili isleyisine dair somut veriler, sehirlerarasi seyahat kosullari; iklim, yangin ve deprem kayitlari bu günlügün sundugu zengin veriler arasinda ilk göze çarpanlar. Bir yüzyil sonra günlügü yeniden kullanmaya baslayan, kendi kayitlarini yazmanin yani sira Sadreddinzâde'nin kayitlarina da yorumlar ekleyen Sadik'in notlariysa günlügün bir baska sürprizi. Selim Karahasanoglu bu günlükten yola çikarak, Osmanli çalismalarinin bakir sayilabilecek ben-belgeleri (ego-documents) alaninda genis çapli bir çalismayi uzmanlara ve meraklilarina sunuyor.