Gönül Yakınlıkları

Gönül Yakinliklari simgesel bir dizge içinde evlilik ve askla ilgili bir roman gibi görünebilir, oysa ne zaman bu simgesel dizge imgesel ve metaforik anlatilarla baska ikiliklere; gelenek ve çagdasliga, kimya ve simyaya, bagimlilik ve bagliliga, sorumluluk ve göreve, mutluluk ve erdeme, arzu ve akla, ruh ve bedene, iman ve inanca, din ve bilime göz kirpmaya baslarsa, o zaman farkli yorumlarin gelisimine de çanak tutar. Dolayisiyla Gönül Yakinliklari söz konusu ikiliklerin sahnelendigi ve bu ikilikleri tasiyan karakterler araciligiyla sanki sadece fikri düzeyde cereyan edecek olan düsüncelerin ete kemige büründügü bir roman olarak karsimiza çikar. Bir baska ifade ile fikri olanla gündelik olanin etkilesime sokuldugu ve elde edilenlerin imgesel düzeyde yeniden yapilandirildigi bir romanla karsi karsiyayiz.Walter Benjamin'in metni ise bu eseri Goethe'nin sanat teorisiyle bütünlesik bir sekilde yeniden düsünme imkâni saglar. Ona göre Gönül Yakinliklari'nda edebiyatin iki farkli yüzü net olarak ortaya çikar: maddi içerik ve hakikat içerigi.Goethe'nin bu eserinde edebi ve fikri tadlari duyumsarken sorulmasi gereken belki su soru: Benjamin'in mite karsi kolektif hayal gücünden beslenen bir kültürel bellegi karsimiza çikarmasi, geçmisle devrimci bir kopus yasamak için gerçekten gerekli olan midir?Bora ERDAGI