Don Kazakları

Servet Somuncuoğlu, yeni baskı için gözden geçirilen ve yeni resimlerle takviye edilen Don Kazakları kitabında, Manyas ve Akşehir Kazakları ile Kars Malakanlarının Türkiye macerasını anlatıyor. Çok az sayıda bilimsel çalışmanın konusu olan bu ilginç göç hikayeleri; Servet Somuncuoğlu'nun hem her üç yerleşim bölgesinde yaptığı araştırmalar ve bu toplulukların Türkiye'de kalan nadir mensuplarıyla yüz yüze görüşmeler, hem de 1960'larda yeni bir göç macerası ile ABD ve Rusya'ya giden Kazaklarla sağladığı temas sayesinde belirgin bir çerçeveye oturuyor.

Bu temas, yazarı Manyas Kazaklarının göçlerinin 40. yılını kutladıkları Rusya'daki bir toplantıya kadar sürüklüyor ve adeta bir Türk kasabasında hissettiği ortamda, hikayenin boşlukta kalan kısımlarını Türkçe olarak dinleme ve tamamlama fırsatını elde ediyor.

Rusya'dan ve Romanya'dan yüzyıllar önce gelen, upuzun sakallı erkekleri ve rengârenk kıyafetli kadınları, dini ve kültürel bağlılıkları, balıkçılık ve değirmencilikleriyle meşhur Kazakların Türkiye'den ayrılıp kendi ülkelerine gelmeleri konusunda ciddi bir rekabete girişen ABD ve Rusya'nın kitaba birinci elden şahitler üzerinden yansıyan ve belki de Soğuk Savaş'ın en mütevazı kültürel cephelerinden biri olan çabaları, kitabın sayısız yan hikâyelerinden biri sadece... Kitabın niteliğini, en iyi yazarı tanımlıyor: “bu bir bilgi kitabı değil, sevgi kitabıdır.”