21. Yüzyıl İçin Einstein_{Bilim Sanat ve Modern Kültürüne Bıraktığı Miras}

Ölümünden bu yana 50 yildan fazla süre geçmis olmasina ragmen Einstein'in etkileri sadece fizikte degil toplumbilimlerinde de süregelmekte. 21. Yüzyil Için Einstein bu etkinin izlerini sürmeyi amaçlayan bir kitap. Dünyaca ünlü bilim tarihçileri Peter L. Galison, Gerald Holton ve Silvan S. Schweber'in editörlügünü yaptigi 21. Yüzyil Için Einstein taninmis bilim insanlarinin, sanat ve bilim tarihçilerinin Einstein degerlendirmelerine yer veriyor. Kaynagi, 2005'teki Berlin Einstein Sempozyumu'ndaki konusmalar olan bu kitap iki çizgide ilerleyen essiz bir girisim: Einstein'in dünya görüsüne "girdiler" ve Einstein'in dünya görüsünden "çiktilar." Ilk sorgulama çizgisi, genis bir alan spektrumundaki onlarca yillik bilimsel arastirmanin sonuçlarini toplamakta. "Girdiler" Newton, Faraday, Maxwell ve Lorentz'den Boltzmann ile Planck'a ve diger çagdaslarina kadar olan bilim insanlarindan, Spinoza, Hume, Kant, Schopenhauer, Mach gibi felsefecilerden, Goethe, Heine, Bach ve Mozart gibi sanatçilardan geliyor. Ayrica Einstein'in duydugu hayranlikla insanligina dokunan sosyal ve politik olaylar üzerine yaptigi arastirmalari da kapsiyor."Çiktilar" ise, Einstein'in eserlerinden ve kisiliginden bizim aktif hayatimiza tasan etkiler. Einstein, Newton ve Darwin'den beri baskalarina, çok çesitli alanlardaki miraslarindan yararlanmalari için herhangi bir bilim insanindan daha fazla esin vermeye devam etmistir. Kuskusuz Minkovvski, von Laue, Schrödinger ve Born'dan günümüzün en seçkin arastirmacilarina kadar bilim insanlari; felsefeciler ve tanribilimciler; yazarlar ve görsel sanatçilar ve mütevazi bireylerden devlet adamlarina degin çok genis bir insan yelpazesi, sosyal ve politik konularda Einstein'in düsünce ve eylemlerinden etkilenmistir. Einstein'in kültürümüz üzerinde devam eden etkilerinin nitelik ve nicelik olarak onun yararlandigi kisilerden daha az olmadigini rahatlikla söyleyebiliriz.