Vaka-ı Sultan Abdülaziz

Ahmed Saib, Sultan Abdülaziz devrini ele aldığı bu eserinde bazı gerçekleri su yüzüne çıkarırken düşüncelerini de cesur bir şekilde savunmaktadır. Osmanlı Devleti'nin bu yıllardaki siyasi, sosyal ve ekonomik durumunu gözler önüne sermektedir. Bunu yaparken, bazı devlet adamlarının başarılarından övgüyle bahsetmekte, bazılarının ise yaptıkları hataları ve gafletleri okur ile paylaşmaktadır.

Ahmed Saib, içinde yaşadığı toplumun pasif kalıp kaderine boyun eğmesine şiddetle karşıdır. Kaynaklara dayalı çalışması eserine ilmi değer veriyorsa da, verdiği bilgilerden bazılarının nereden alındığı konusunda okurda şüphe uyandırmaktadır. Buna rağmen, eserde işlenen konularda verilen bilgiler daha sonraki yıllarda yazılmış eserlerle karşılaştırıldığında tutarlılık arz etmektedir.

Ahmed Saib Kimdir?
1859'da Dağıstan'da doğmuştur.Rus Çarlığı'ndaki askeri okullarda öğrenimini tamamladıktan sonra yüzbaşı rütbesiyle Osmanlı Devleti'nin hizmetine girmiştir. Sultan II. Abdülhamid'in Hassa Süvarisi Alayı'nda ve Mısır Fevkalade Komiseri Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın yaverliğinde bulunmuştur. Daha sonra askerlikten ayrılarak Mısır'da, Kahire şehrinde 1899'dan itibaren padişahın istibdadına karşı Osmanlı liberallerinin fikirlerini yayan Sancak (1899-1907) adlı gazeteyi yayımlamış, gazetede, anayasa mücadelesi ve dönemin siyasi yapısına ilişkin yazılara yer vermiştir.