Moğolların Anadolu Politikası ve İlhanlılar Devleti Tarihi

Mogollarin yegane hükümdari olan Cengiz Han - Temuçin (1204-1227)'in ölümünden sonra Anadolu Politikalarini hayata geçiren korkusuz torunu Hülagu Han (1258-1265) tarafindan kurulan ve 77 yil gibi bir süre ayakta duran Ilhanlilar Devleti (1258-1335) ve Hülagu'nun abisi Mengü Han (1251-1252-1259) tarafindan da kendisine Bati Asya'ya dogru fetihlerde bulunma görevi verilmesinin ardindan Mogol fetihlerini yeniden canladirmaya yetmisti. Bu sirada Islam dünyasinin büyük bir kisminin dogrudan dogruya kontrolü de Mogollarin elinden çikmis ve bu durumu göz önüne alan Hülagu da batiya dogru hareket etti. Yol boyunca birçok devleti hakimiyeti altina aldigi gibi geçtigi her yeri de kana boyayarak yakip yikmisti. Islamiyet'e karsi olan düsmanligi hasebiyle 1.000.000'a yakin Müslümani katletmisti. Dedesi gibi acimasiz bir ruha sahip olan Hülagu, 1256-1258'de Azerbeycan'daki Ismaililere de agir bir maglubiyet indirerek onlari yikima ugratti. Ardindan Irak'ta karsilastigi Halife'nin ordusunu bozguna ugratarak Halifeyi, ordusunun atlari altinda çigneterek öldürmek kaidesiyle Abbasi Halifeligi (758-1250)'ne de son verdi. Ilhanlilarin Inkirazini, Hülagu ve ondan sonra tahta gelen hükümdarlar zamaninda Iran, Afganistan, Irak ve bütün Güney Kafkasya'yla birlikte Türkiye (Anadolu) Selçuklulari (1075-1318)'nin hükümran oldugu Anadolu topraklarinda hakimiyetlerini kabul ettirdiler. 1294 tarihinde Çin'de bulunan Mogol hükümdari Kubilay Han (1264-1294) 'in ölümü üzerine Ilhanlilarla, büyük hanlar arasindaki baglar zaman içinde koptu. Henüz çok geçmeden Gazan Mahmut Han (1295 - 1304) zamaninda Ilhanlilar, Islamiyet'i resmi din olarak benimsediler. Son büyük Ilhanli hükümdari Ebu Said Bahadir Han'in ise devletin içerisine düstügü kopmalara mani olamamasi ve uzun süren savaslar neticesinde yipranmasi ile taht kavgalariyla da çok geçmeden parçalanip, yikilarak; diger bütün devletler gibi tarihin acimasiz sayfalarina karismis oluyordu.