Geleneksel Türk Evi ve Van Evleri

Geleneksel Türk Evlerinin genel özellikleri, tarihi süreç içerisinde süregelen bir kültür birikimiyle meydana gelmiştir. Anadolu'nun coğrafi ve iklimsel özellikleri de konut yapımında her dönemde etkili faktörler olmuştur. Yapım tekniği, uygulama yöntemleri, kullanılan malzeme ve cephe şekillenişinde yörenin coğrafi ve iklim özelliklerinin etkisi görülmektedir. Yörede hâkim olan inanç sistemi, ekonomik şartlar, yaşam tarzı gibi durumlarında etkili olması ve tüm bu faktörlerin bir araya gelmesi, Anadolu'nun farklı yerlerinde mimari çerçevede farklı sonuçlar doğmasına neden olmuştur.

İçinde barındırdığı konut dokusu ve korunamayan yapıların genel özellikleri incelendiğinde, Anadolu konut mimarisinin karakteristik özelliklerini büyük ölçüde yansıtan Van kenti, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, tarihi, kültürü ve mimari mirasıyla önemli bir yerleşim yeridir. Farklı medeniyetler farklı mimari yapı tiplerini meydana getirirken, birbirleriyle olan etkileşimleri de Van kent dokusunun oluşumunda etkili olmuştur.

Bu çalışmanın amacı ise öncelikle Geleneksel Türk Evlerini incelemek, daha sonra geleneksel Van Evlerini mimari özellikleri çerçevesinde ele almak ve Geleneksel Türk Evleri içindeki önemini ve özgün değerini ortaya çıkarmaktır. Bu kapsamda Van'ın Tuşba ve İpekyolu (eski Van Merkez ilçesi) ilçelerinde bulunan ayakta kalmayı başarabilmiş az sayıda geleneksel konut ve 2011 depremi sonrası ya da daha öncesinde yıkılmış olan toplamda 35 adet konut incelenmiştir. Kent kimliğini oluşturan önemli değerlerden biri olan Geleneksel Van Evlerinin tarihsel süreçteki durumu, mimari özellikleri ve Anadolu'daki Geleneksel Türk Evleri içindeki özgün değeri, çalışma sonucunda elde edilen bulgular neticesinde değerlendirilmiştir.