19. Yüzyıl Osmanlıca ve Karamanlıca Yayınlarda Ezop'un Hayatı ve Masalları

Antik Çağ'da yayımlanan ve ilk romanlardan sayılan Ezop'un Hayatı kuşaktan kuşağa onu okuyan yetişkinleri eğitmiştir. Ezop'un Hayatı adlıkitapla birlikte Ezop'un Masalları eğlence ile öğüdü sentezlemiş, eğitici, öğretici ve eğlendirici karakterleri sayesinde 16. yüzyıldan itibaren en çok sevilen halkmetinleri olmuşlardır. Elinizdeki ciltte sunduğumuz 19. yüzyıl Karamanlıca ve Osmanlıca Ezop basımları da aynı işlevi görmekteydi. Osmanlı İmparatorluğu'ndayayımlanan bu iki metinden Masallar'ın Karamanlıca baskısı özellikle Türkçe konuşan rumlar'a, Ezop'un hayatı ise türkçeyi arap alfabesiyle okuyabilen tümMüslüman ve Gayrimüslim Osmanlı tebaasına hitap etmekteydi. Bu çalışmanın amacı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde 19. yüzyılın ikinci yarısında, Yunan veArap alfabeleriyle Türkçe olarak yayımlanan Evangelinos Misailidis'in Ezop'un Masalları ile, Ebüzziya Mehmet Tevfik'in Ezop'un Hayatı adlı iki kitabı okurunilgisine sunmaktır. Giriş notlarımız öncelikle, bu iki Türkçe metin hazırlanırken esas alınan yayınları tespit etmeye odaklanıyor. Ardından da, edebî sistemlerdekaynak ve okuyucu arasındaki ilişkilerin belirleyici rol oynadığı, kültürel bir transferin ürünleri olan bu yayınlarla ilgili konular yorumlanıyor. Sunulan bu bilgilerekseninde, okurların, söz konusu iki Ezop kitabının ortaya çıkış sürecini takip edebileceği kanaatindeyiz.